Pytanie: Tabliczki z nazwą ulicy i numerem domu przy drogach powiatowych - czy to jest reklama?
Pytanie od zarządcy:
„Jak wygląda sprawa tabliczek z nazwą ulicy oraz z numerami nieruchomości?
Przy naszych drogach powiatowych, gminy stawiają tabliczki jak w temacie. W naszej ocenie nie są to znaki drogowe, lecz elementy wypełniające definicję reklamy - zgodnie z art. 4 pkt 23 ustawy o drogach (tj. Dz. U. z 2023r. poz. 645 ze zm.), nie podlegają one trybowi zatwierdzenia projektu organizacji ruchu drogowego
Gmina wystąpiła do nas z wnioskiem o "BEZPŁATNĄ zgodę na lokalizację tabliczki informacyjnej z numerem domu...". W naszej ocenie sprawa ta powinna zostać rozwiązana
w trybie art. 22 lub art. 40 ustawy o drogach, czyli w drodze najmu lub dzierżawy, bądź poprzez wydanie decyzji administracyjnej.
Proszę o potwierdzenie, czy:
1) tabliczki z nazwami ulic oraz numerami nieruchomości nie są znakami drogowymi,
lecz reklamami?
2) czy zarząd drogi może BEZPŁATNIE, w jakiejś formie udzielić gminie takiej zgody
na zlokalizowanie przedmiotowych tabliczek?”
Odpowiedź:
Zapewne chodzi o tabliczki w kolorze najczęściej niebieskim. Podstawowa kwestia to jest to, czy podlega to opiece zarządu drogi. Brak o tym mowy w przepisach dotyczących zarządzaniem pasem drogowym, do których to zadań jest utworzona administracja drogowa. Wszystkie pozostałe, poza czynnościami enumeratywnie wskazanymi, należy do zadań gospodarza terenu: wójt, burmistrz (wyjąwszy spory kompetencyjne np.: usuwanie dzikich zwierząt z pasa drogowego, czy opróżnianie koszów na terenie gminy). W tym miejscu uwaga, chodzi o tereny publiczne, gdyż na terenie prywatnym – decydujące zdanie należy do właściciela terenu – stąd zapewne zauważalne braki takich tabliczek na elewacjach budynków, czy numeracji domów. Kłania się złe pojęta oszczędności, ze szkodą dla jakości normalnego życia.
Przechodząc do relacji gmina – zarząd drogi, w tych sprawach należy zgodzić się z pytającym zarządem drogi, że w myśl przepisów o znakach i sygnałach drogowych taka tabliczka nie jest znakiem drogowym. Czy jest reklamą ? nie. Jest to tablica nosząca określone treści informacyjne, przydatne dla mieszkańców, jak też osób z zewnątrz. W noweli ustawy tekst definicji reklamy, skojarzeniowo najbliższy, został niepotrzebnie skomplikowany w odróżnieniu od poprzednio obowiązującej „definicji negatywnej” i stanowi:
„Art. 4 pkt 23) reklama – umieszczona w polu widzenia użytkownika drogi tablica reklamowa lub urządzenie reklamowe w rozumieniu, art. 2 pkt 16b i 16c ustawy z dnia 27 marca 2003 r.
o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. z 2022 r. poz. 503, 1846, 2185 i 274, a także każdy inny nośnik informacji wizualnej, wraz z jej elementami konstrukcyjnymi
i zamocowaniami, niebędący znakiem drogowym, o którym mowa w przepisach wydanych
na podstawie art. 7 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U.
z 2022 r.).
Właśnie „nośnik informacji wizualnej”, to się wpisuje w definicję informacji drogowej.
Nie pobiera się opłaty za zajęcie pasa drogowego, w związku z umieszczaniem w pasie drogowym tablic informujących o nazwie formy ochrony przyrody, o których mowa w art. 115 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody oraz znaków informujących
o formie ochrony zabytków. Zwykła informacja, a nie reklama też nie podlega opłacie.
W tym kontekście zasadne jest przywołanie art. 40 pkt 6a o treści:
„Nie pobiera się opłaty za zajęcie pasa drogowego w związku z umieszczaniem w pasie drogowym tablic informujących o nazwie formy ochrony przyrody, o których mowa w art.115 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody oraz znaków informujących o formie ochrony zabytków.”
Właśnie definicji tablicy informacyjnej brak. Jest natomiast zwolnienie w zakresie tablic związanych z ochroną przyrody czy ochroną zabytków.
Zdaniem konsultującego mamy w tym przypadku do czynienia z luką prawną, niemniej wpisującą się obowiązującą zasadą, w odróżnieniu od głośnej w swoim czasie kwestii tzw. „witaczy”.
Zatem, odpowiadając wprost na zadane pytania:
Ad. 1. Tego rodzaju tablica nie jest ani znakiem drogowym, jak też reklamą
Ad. 2 .Tak, zarząd drogi może udzielić gminie takiej zgody w oparciu o treść art. 22 ust.2 ustawy. Zgoda taka powinna nosić znamiona umowy, ale nieodpłatnej (chodzi o cel publiczny). Zatem nie najem, czy dzierżawa, a użyczenie, co w świetle przytoczonego artykułu jest dopuszczalne.
Zawierając taką umowę, w zależności od jej treści mamy porządek w papierach, jak i na drodze (np. konserwacja takich znaków).
Stan prawny 6.07.2023 r.
Ryszard Kulik